Belle Isle Marsh in East Boston, Massachusetts on a clear summer day

बेल आइल मार्श रिजर्वेशन

Bostn, Smyukt Rajy Amerika

बेल आइल मार्श रिज़र्वेशन, बोस्टन, संयुक्त राज्य अमेरिका के दौरे के लिए व्यापक मार्गदर्शिका

तिथि: 19/07/2024

परिचय

बेल आइल मार्श रिज़र्वेशन, ईस्ट बोस्टन, मैसाचुसेट्स में स्थित है और प्राकृतिक सुंदरता के साथ-साथ महत्वपूर्ण ऐतिहासिक और पारिस्थितिकीय मूल्य का संयोजन है। लगभग 350 एकड़ के क्षेत्र को कवर करता है, यह बोस्टन क्षेत्र में शेष सबसे बड़ा नमक मार्श है, जो पेड़-पौधों और जीव-जंतुओं की एक विविध श्रेणी के लिए एक अनूठा आवास प्रदान करता है (National Oceanic and Atmospheric Administration)। ऐतिहासिक रूप से, मार्श ने मैसाचुसेट और पोवकट के मूल अमेरिकी जनजातियों के लिए एक महत्वपूर्ण संसाधन के रूप में कार्य किया, जो उन्हें भोजन और सामग्री प्रदान करता था। 17वीं शताब्दी में यूरोपीय बसने वालों के आगमन ने भूमि-उपयोग में महत्वपूर्ण परिवर्तन की शुरुआत की, जिससे उपजाऊ मार्शलैंड को कृषि भूमि में परिवर्तित कर दिया गया (Massachusetts Historical Society)। औद्योगिकीकरण और शहरी विकास ने क्षेत्र को और प्रभावित किया, फिर भी मार्श के कुछ हिस्से अबाधित बने रहे, जो वन्य जीवन के लिए एक आश्रय और प्राकृतिक बाढ़ नियंत्रण प्रणाली के रूप में कार्य कर रहे थे (Boston Harbor Islands Partnership)। इसकी पारिस्थितिकीय महत्ता को पहचानते हुए, मैसाचुसेट्स डिपार्टमेंट ऑफ कंजर्वेशन एंड रिक्रिएशन (DCR) ने 1985 में बेल आइल मार्श को एक रिज़र्वेशन के रूप में नामित किया, जिसका उद्देश्य इसकी सेहत की रक्षा और पुनर्स्थापना करना था (Massachusetts Department of Conservation and Recreation)। यह व्यापक मार्गदर्शिका बेल आइल मार्श रिज़र्वेशन के समृद्ध इतिहास, पारिस्थितिकीय महत्ता और व्यावहारिक आगंतुक जानकारी का अन्वेषण करेगी, जिससे यह किसी भी आगंतुक के लिए आवश्यक संसाधन बन जाएगा।

विषय सूची

प्रारंभिक इतिहास और आदिवासी उपस्थिति

बेल आइल मार्श रिज़र्वेशन एक महत्वपूर्ण प्राकृतिक क्षेत्र है जिसका इतिहास हजारों वर्षों पुराना है। मूल रूप से मैसाचुसेट और पोवकट के मूल अमेरिकी जनजातियों द्वारा बसा हुआ, मार्शलैंड उनकी दैनिक ज़रूरतों के लिए खाद्य और सामग्री का एक महत्वपूर्ण स्रोत था, जो मछली, शेलफिश और पौध सामग्री की प्रचुरता प्रदान करता था।

औपनिवेशिक युग और भूमि उपयोग परिवर्तन

17वीं शताब्दी में यूरोपीय बसने वालों के आगमन के साथ, बेल आइल मार्श बदलना शुरू हो गया। “नॉडल्स आइलैंड” के रूप में जाने जाने वाले बड़े क्षेत्र का हिस्सा, जिसे 1624 में सैम्युएल मावेरिक को दिया गया था, बसने वालों ने मार्श की उपजाऊ मिट्टी को पहचाना और कृषि उद्देश्यों के लिए भूमि को बदल दिया, बाँधों और जल निकास प्रणालियों का निर्माण किया (Massachusetts Historical Society)।

औद्योगिकीकरण और शहरी विकास

19वीं और 20वीं शताब्दी के प्रारंभिक भाग में बोस्टन में औद्योगिकीकरण और शहरी विकास ने बेल आइल मार्श को प्रभावित किया। रेलरोड्स, सड़कों और आवासीय क्षेत्रों के निर्माण ने मार्शलैंड पर अतिक्रमण किया। औद्योगिक अपशिष्ट और प्रदूषण के बावजूद, मार्श के कुछ हिस्से अबाधित बने रहे और वन्य जीवन के लिए आश्रय और प्राकृतिक बाढ़ नियंत्रण प्रणाली के रूप में काम करते रहे (Boston Harbor Islands Partnership)।

संरक्षण प्रयास और रिज़र्वेशन के रूप में स्थापना

1985 में पर्यावरणीय मुद्दों के प्रति बढ़ती जागरूकता के परिणामस्वरूप मैसाचुसेट्स डिपार्टमेंट ऑफ कंजर्वेशन एंड रिक्रिएशन (DCR) द्वारा बेल आइल मार्श को एक रिज़र्वेशन के रूप में नामित किया गया। इसका उद्देश्य शेष मार्शलैंड को आगे विकास से बचाना और इसके पारिस्थितिकीय स्वास्थ्य को पुनर्स्थापित करना था (Massachusetts Department of Conservation and Recreation)।

पारिस्थितिकीय महत्ता

बेल आइल मार्श, लगभग 350 एकड़ के क्षेत्र को कवर करता है, बोस्टन क्षेत्र में शेष सबसे बड़ा नमक मार्श है। नमक मार्श कई पारिस्थितिकीय लाभ प्रदान करते हैं, जैसे मछलियों और शेलफिश के लिए नर्सरी के रूप में कार्य करना, विभिन्न पक्षी प्रजातियों का समर्थन करना और प्रदूषकों के लिए प्राकृतिक फिल्टर के रूप में कार्य करना। वे कार्बन डाइऑक्साइड को अवशोषित करके और तूफानी लहरों और बाढ़ के खिलाफ बफर के रूप में कार्य करके जलवायु परिवर्तन को भी कम करते हैं (National Oceanic and Atmospheric Administration)।

जैव विविधता और वन्य जीवन आवास

बेल आइल मार्श की जैव विविधता इसकी सबसे महत्वपूर्ण विशेषताओं में से एक है। यह पौधों और जानवरों की विविधता का समर्थन करता है, जिनमें से कई दुर्लभ या लुप्तप्राय हैं। बर्डवॉचर्स स्नोई एग्रेट, ग्रेट ब्लू हेरॉन और लुप्तप्राय सॉल्टमार्श स्पैरो जैसी प्रजातियों को देख सकते हैं। मार्श भी कई मछली प्रजातियों, जैसे स्ट्राइप्ड बास और फ्लाउंडर का घर है (Mass Audubon)।

सांस्कृतिक और मनोरंजक महत्त्व

बेल आइल मार्श स्थानीय समुदाय के लिए सांस्कृतिक और मनोरंजक मूल्य प्रदान करता है, बर्डवॉचिंग, हाइकिंग और प्रकृति फोटोग्राफी के अवसर प्रदान करता है। शैक्षिक कार्यक्रम और निर्देशित पर्यटन आगंतुकों को मार्श के इतिहास, पारिस्थितिकी और संरक्षण प्रयासों के बारे में सिखाने में मदद करते हैं। मार्श स्थानीय स्कूलों और विश्वविद्यालयों के लिए एक बाहरी कक्षा के रूप में भी कार्य करता है (Friends of Belle Isle Marsh)।

आगंतुक जानकारी - टिकट और समय

बेल आइल मार्श रिज़र्वेशन पूरे वर्ष सुबह से सूर्यास्त तक जनता के लिए खुला है। कोई प्रवेश शुल्क नहीं है, जिससे यह सभी के लिए एक सुलभ गंतव्य बन जाता है। आगंतुकों को आधिकारिक DCR वेबसाइट पर किसी भी अपडेट के लिए जाँच करने के लिए प्रोत्साहित किया जाता है।

प्रायोगिक यात्रा युक्तियाँ और आस-पास के आकर्षण

यात्रा की योजना बनाते समय, बर्डवॉचिंग के लिए दूरबीन और पैदल चलने के लिए आरामदायक जूते लाएँ। आस-पास के आकर्षणों में रेवीर बीच और बोस्टन हार्बर आइलैंड्स शामिल हैं, जो अतिरिक्त बाहरी गतिविधियाँ और सुंदर दृश्यों की पेशकश करते हैं। मार्श सार्वजनिक परिवहन द्वारा सुलभ है, निकटतम एमबीटीए स्टेशन सुफ़ोक डाउन्स है जो ब्लू लाइन पर स्थित है।

चल रहे संरक्षण और पुनर्स्थापना प्रयास

बेल आइल मार्श का संरक्षण निरंतर निगरानी और प्रबंधन की आवश्यकता है। DCR स्थानीय पर्यावरण संगठनों और स्वयंसेवकों के साथ मिलकर लगातार परियोजनाओं पर काम करता है जैसे कि आक्रामक प्रजातियों को हटाना, देशी वनस्पतियों को पुनर्प्राप्त करना और जल गुणवत्ता में सुधार करना (Environmental Protection Agency)।

भविष्य की चुनौतियाँ और अवसर

बेल आइल मार्श जलवायु परिवर्तन, समुद्र स्तर में वृद्धि और शहरी विकास के दबाव जैसी चुनौतियों का सामना करता है। हालांकि, ये चुनौतियाँ अभिनव संरक्षण रणनीतियों और सामुदायिक सहभागिता के अवसर प्रस्तुत करती हैं। दीर्घकालिक स्वास्थ्य सुनिश्चित करने के लिए निरंतर अनुसंधान और सहयोग आवश्यक होगा (The Nature Conservancy)।

निष्कर्ष

बेल आइल मार्श रिज़र्वेशन सफल संरक्षण प्रयासों और शहरी स्थलों के भीतर प्राकृतिक आवासों के स्थायी महत्त्व का प्रमाण है। इसका समृद्ध इतिहास, जिसमें यह मूलनिवासी जनजातियों के लिए एक महत्वपूर्ण संसाधन था, औद्योगिकीकरण के दबाव का सामना करना, इसकी दृढ़ता और पारिस्थितिकीय महत्त्व को रेखांकित करता है। आज, मार्श विविध पौधों और जानवरों की प्रजातियों के लिए एक आश्रय स्थल के रूप में कार्य करता है, आगंतुकों को बर्डवॉचिंग, हाइकिंग और शैक्षिक कार्यक्रमों जैसी गतिविधियों के माध्यम से प्रकृति के साथ जुड़ने का एक अनूठा अवसर प्रदान करता है। DCR और स्थानीय संगठनों द्वारा चल रहे संरक्षण प्रयास यह सुनिश्चित करते हैं कि बेल आइल मार्श जलवायु परिवर्तन और शहरी विकास जैसी चुनौतियों का सामना करता रहेगा। बोस्टन के प्राकृतिक परिदृश्य के एक प्रिय हिस्से के रूप में, बेल आइल मार्श न केवल प्रकृति प्रेमियों के लिए एक शांतिपूर्ण वापसी प्रदान करता है, बल्कि आर्द्रभूमि पारिस्थितिकी प्रणालियों के महत्त्व के बारे में जानने के लिए एक बाहरी कक्षा भी है। चाहे आप एक दिन के लिए या व्यापक बोस्टन क्षेत्र का अन्वेषण कर रहे हों, बेल आइल मार्श सभी के लिए एक समृद्ध और यादगार अनुभव प्रदान करता है (Friends of Belle Isle Marsh)।

FAQ अनुभाग

प्र. - बेल आइल मार्श रिज़र्वेशन के लिए आगंतुक समय क्या हैं?
उ - रिज़र्वेशन पूरे वर्ष सुबह से सूर्यास्त तक खुला है।

प्र. - क्या बेल आइल मार्श में प्रवेश के लिए कोई प्रवेश शुल्क है?
उ - नहीं, कोई प्रवेश शुल्क नहीं है।

प्र. - मैं बेल आइल मार्श में कौन-कौन सी गतिविधियाँ कर सकता हूँ?
उ - आगंतुक बर्डवॉचिंग, हाइकिंग और प्रकृति फोटोग्राफी का आनंद ले सकते हैं। निर्देशित पर्यटन और शैक्षिक कार्यक्रम भी उपलब्ध हैं।

प्र. - मैं सार्वजनिक परिवहन से बेल आइल मार्श कैसे पहुँचूं?
उ - निकटतम एमबीटीए स्टेशन सुफ़ोक डाउन्स है जो ब्लू लाइन पर स्थित है।

प्र. - क्या यहाँ आस-पास कोई अन्य आकर्षण हैं?
उ - हाँ, आस-पास के आकर्षणों में रेवीर बीच और बोस्टन हार्बर आइलैंड्स शामिल हैं।

संदर्भ

Visit The Most Interesting Places In Bostn

2013 बॉस्टन मैराथन धमाके
2013 बॉस्टन मैराथन धमाके
ऐन हचिन्सन की मूर्ति
ऐन हचिन्सन की मूर्ति
अलेक्ज़ेंडर हैमिल्टन की प्रतिमा
अलेक्ज़ेंडर हैमिल्टन की प्रतिमा
अलुमिनेशन
अलुमिनेशन
अमेरिका की डिजिटल सार्वजनिक पुस्तकालय
अमेरिका की डिजिटल सार्वजनिक पुस्तकालय
अफ्रीकी मीटिंग हाउस
अफ्रीकी मीटिंग हाउस
आर्लिंगटन स्टेशन
आर्लिंगटन स्टेशन
आर्लिंगटन स्ट्रीट चर्च
आर्लिंगटन स्ट्रीट चर्च
अर्नोल्ड आर्बोरेटम
अर्नोल्ड आर्बोरेटम
आर्थर फीडलर स्मारक
आर्थर फीडलर स्मारक
Babcock Street Station
Babcock Street Station
Back Of The Hill Station
Back Of The Hill Station
बाघीरा फव्वारा
बाघीरा फव्वारा
बैक बे फेंस
बैक बे फेंस
बैक बे स्टेशन
बैक बे स्टेशन
बेल आइल मार्श रिजर्वेशन
बेल आइल मार्श रिजर्वेशन
बेंजामिन फ्रैंकलिन की प्रतिमा
बेंजामिन फ्रैंकलिन की प्रतिमा
भारतीय शिकारी
भारतीय शिकारी
बिग डिग
बिग डिग
बीकन हिल स्मारक
बीकन हिल स्मारक
बिल रसेल की प्रतिमा
बिल रसेल की प्रतिमा
ब्लैंडफोर्ड स्ट्रीट स्टेशन
ब्लैंडफोर्ड स्ट्रीट स्टेशन
बंकर हिल की लड़ाई
बंकर हिल की लड़ाई
बंकर हिल स्मारक
बंकर हिल स्मारक
बॉबी ऑर की प्रतिमा
बॉबी ऑर की प्रतिमा
बोस्टन आयरिश अकाल स्मारक
बोस्टन आयरिश अकाल स्मारक
बोस्टन बंदरगाह
बोस्टन बंदरगाह
बोस्टन चिल्ड्रन म्यूज़ियम
बोस्टन चिल्ड्रन म्यूज़ियम
बोस्टन एथेनियम
बोस्टन एथेनियम
बोस्टन गार्डन
बोस्टन गार्डन
बोस्टन हार्बर द्वीप राष्ट्रीय मनोरंजन क्षेत्र
बोस्टन हार्बर द्वीप राष्ट्रीय मनोरंजन क्षेत्र
बोस्टन कला केंद्र
बोस्टन कला केंद्र
बोस्टन कला संग्रहालय
बोस्टन कला संग्रहालय
बोस्टन कंजम्प्टिव्स अस्पताल
बोस्टन कंजम्प्टिव्स अस्पताल
बोस्टन कॉलेज स्टेशन
बोस्टन कॉलेज स्टेशन
बोस्टन कॉमन
बोस्टन कॉमन
बोस्टन लाइट
बोस्टन लाइट
बोस्टन मैराथन
बोस्टन मैराथन
बोस्टन मेडिकल लाइब्रेरी
बोस्टन मेडिकल लाइब्रेरी
बोस्टन मेडिकल सेंटर
बोस्टन मेडिकल सेंटर
बोस्टन में पड़ोस
बोस्टन में पड़ोस
बोस्टन में फ्रांस का वाणिज्य दूतावास
बोस्टन में फ्रांस का वाणिज्य दूतावास
बोस्टन में ताइपेई आर्थिक और सांस्कृतिक कार्यालय
बोस्टन में ताइपेई आर्थिक और सांस्कृतिक कार्यालय
बोस्टन महिला स्मारक
बोस्टन महिला स्मारक
बोस्टन म्यूजिक हॉल
बोस्टन म्यूजिक हॉल
बोस्टन नाटककारों का थियेटर
बोस्टन नाटककारों का थियेटर
बोस्टन नौसेना यार्ड
बोस्टन नौसेना यार्ड
बोस्टन नरसंहार स्मारक
बोस्टन नरसंहार स्मारक
बोस्टन ओपेरा हाउस
बोस्टन ओपेरा हाउस
बोस्टन पब्लिक गार्डन
बोस्टन पब्लिक गार्डन
बोस्टन पब्लिक गार्डन ध्वजस्तंभ आधार
बोस्टन पब्लिक गार्डन ध्वजस्तंभ आधार
बोस्टन राज्य अस्पताल
बोस्टन राज्य अस्पताल
बोस्टन सार्वजनिक पुस्तकालय
बोस्टन सार्वजनिक पुस्तकालय
बोस्टन सिटगो साइन
बोस्टन सिटगो साइन
बोस्टन सिटी हॉल
बोस्टन सिटी हॉल
बोस्टन संग्रहालय
बोस्टन संग्रहालय
बोस्टन स्ट्रॉन्ग
बोस्टन स्ट्रॉन्ग
बोस्टन विश्वविद्यालय
बोस्टन विश्वविद्यालय
बोस्टन विश्वविद्यालय केंद्रीय स्टेशन
बोस्टन विश्वविद्यालय केंद्रीय स्टेशन
बोस्टन विश्वविद्यालय पूर्व स्टेशन
बोस्टन विश्वविद्यालय पूर्व स्टेशन
बोस्टन विश्वविद्यालय पुस्तकालय
बोस्टन विश्वविद्यालय पुस्तकालय
बॉय एंड बर्ड फाउंटेन
बॉय एंड बर्ड फाउंटेन
बॉयल्सटन स्टेशन
बॉयल्सटन स्टेशन
ब्राइटन
ब्राइटन
ब्रिघम सर्कल स्टेशन
ब्रिघम सर्कल स्टेशन
बर्कली कॉलेज ऑफ म्यूजिक
बर्कली कॉलेज ऑफ म्यूजिक
ब्रुक फार्म
ब्रुक फार्म
बतख के बच्चों के लिए रास्ता बनाओ
बतख के बच्चों के लिए रास्ता बनाओ
चाइनाटाउन स्टेशन
चाइनाटाउन स्टेशन
चाइनाटाउन विरासत
चाइनाटाउन विरासत
चार्ल्स डेवेंस की प्रतिमा
चार्ल्स डेवेंस की प्रतिमा
चार्ल्स एलीट मेमोरियल
चार्ल्स एलीट मेमोरियल
चार्ल्स सम्नर की प्रतिमा
चार्ल्स सम्नर की प्रतिमा
चार्ल्स स्ट्रीट जेल
चार्ल्स स्ट्रीट जेल
चार्ल्सगेट होटल
चार्ल्सगेट होटल
चार्ल्सटाउन ब्रिज
चार्ल्सटाउन ब्रिज
चेस्टनट हिल एवेन्यू स्टेशन
चेस्टनट हिल एवेन्यू स्टेशन
छोटे बच्चे का फव्वारा
छोटे बच्चे का फव्वारा
चीन व्यापार द्वार
चीन व्यापार द्वार
चिसविक रोड स्टेशन
चिसविक रोड स्टेशन
Cleveland Circle Station
Cleveland Circle Station
Community College Station
Community College Station
Copley Square
Copley Square
द ट्रस्टीज़ ऑफ़ रिजर्वेशन
द ट्रस्टीज़ ऑफ़ रिजर्वेशन
डैनियल वेबस्टर की प्रतिमा
डैनियल वेबस्टर की प्रतिमा
डाउनटाउन क्रॉसिंग स्टेशन
डाउनटाउन क्रॉसिंग स्टेशन
डेविड आई. वाल्श की प्रतिमा
डेविड आई. वाल्श की प्रतिमा
डेविड फ़ैरगट की प्रतिमा
डेविड फ़ैरगट की प्रतिमा
Dewey Square
Dewey Square
डोमिंगो फॉस्टिनो सार्मिएंटो की प्रतिमा
डोमिंगो फॉस्टिनो सार्मिएंटो की प्रतिमा
डॉर्चेस्टर हाइट्स
डॉर्चेस्टर हाइट्स
डॉरचेस्टर हाइट्स स्मारक
डॉरचेस्टर हाइट्स स्मारक
डॉरचेस्टर कला परियोजना
डॉरचेस्टर कला परियोजना
द्वितीय विश्व युद्ध स्मारक
द्वितीय विश्व युद्ध स्मारक
Eddie Pellagrini Diamond
Eddie Pellagrini Diamond
एडम्स-नर्विन आश्रम
एडम्स-नर्विन आश्रम
एडम्स राष्ट्रीय ऐतिहासिक पार्क
एडम्स राष्ट्रीय ऐतिहासिक पार्क
एडविन अप्टन कर्टिस मेमोरियल
एडविन अप्टन कर्टिस मेमोरियल
एडवर्ड एम. कैनेडी संस्थान संयुक्त राज्य अमेरिका के सीनेट के लिए
एडवर्ड एम. कैनेडी संस्थान संयुक्त राज्य अमेरिका के सीनेट के लिए
एडवर्ड एवरट हैल की मूर्ति
एडवर्ड एवरट हैल की मूर्ति
एंड्रयू स्टेशन
एंड्रयू स्टेशन
एंग्लवुड एवेन्यू स्टेशन
एंग्लवुड एवेन्यू स्टेशन
एमराल्ड नेकलेस
एमराल्ड नेकलेस
एयरपोर्ट स्टेशन
एयरपोर्ट स्टेशन
गैरकानूनी समूह
गैरकानूनी समूह
गले लगाना
गले लगाना
ग्रेनरी बरीइंग ग्राउंड
ग्रेनरी बरीइंग ग्राउंड
ग्रेटर बोस्टन का मेट्रोपॉलिटन पार्क सिस्टम
ग्रेटर बोस्टन का मेट्रोपॉलिटन पार्क सिस्टम
ग्रिग्स स्ट्रीट स्टेशन
ग्रिग्स स्ट्रीट स्टेशन
हैरिसन ग्रे ओटिस हाउस Ii
हैरिसन ग्रे ओटिस हाउस Ii
हैरियट टबमैन मेमोरियल
हैरियट टबमैन मेमोरियल
हार्वर्ड ब्रिज
हार्वर्ड ब्रिज
हार्वर्ड एवेन्यू स्टेशन
हार्वर्ड एवेन्यू स्टेशन
हार्वर्ड स्कूल ऑफ डेंटल मेडिसिन
हार्वर्ड स्कूल ऑफ डेंटल मेडिसिन
हार्वर्ड स्क्वायर
हार्वर्ड स्क्वायर
हार्वर्ड स्टेडियम
हार्वर्ड स्टेडियम
हेनरी कैबोट लॉज की प्रतिमा
हेनरी कैबोट लॉज की प्रतिमा
हीथ स्ट्रीट स्टेशन
हीथ स्ट्रीट स्टेशन
हमेशा मदद करने वाली माता की बासिलिका और तीर्थ स्थल
हमेशा मदद करने वाली माता की बासिलिका और तीर्थ स्थल
हंगेरियन क्रांति स्मारक
हंगेरियन क्रांति स्मारक
हंस नाव
हंस नाव
हंटिंगटन एवेन्यू थिएटर
हंटिंगटन एवेन्यू थिएटर
हॉज़ बरीइंग ग्राउंड
हॉज़ बरीइंग ग्राउंड
होरस मान की प्रतिमा
होरस मान की प्रतिमा
होटल वेंडोम अग्नि स्मारक
होटल वेंडोम अग्नि स्मारक
Huntington Theatre Company
Huntington Theatre Company
हूपर मेंशन
हूपर मेंशन
इज़ाबेला स्टीवर्ट गार्डनर संग्रहालय
इज़ाबेला स्टीवर्ट गार्डनर संग्रहालय
इको ब्रिज
इको ब्रिज
ईथर स्मारक
ईथर स्मारक
जापानी लालटेन
जापानी लालटेन
जेम्स माइकल कर्ली की मूर्तियाँ
जेम्स माइकल कर्ली की मूर्तियाँ
जॉन बैरी टैबलेट
जॉन बैरी टैबलेट
|
  जॉन बॉयल ओ'रेली मेमोरियल
| जॉन बॉयल ओ'रेली मेमोरियल
जॉन एंडेकोट की प्रतिमा
जॉन एंडेकोट की प्रतिमा
जॉन एफ. कैनेडी की प्रतिमा
जॉन एफ. कैनेडी की प्रतिमा
जॉन एफ. कैनेडी राष्ट्रपति पुस्तकालय और संग्रहालय
जॉन एफ. कैनेडी राष्ट्रपति पुस्तकालय और संग्रहालय
जॉन एफ. कैनेडी संघीय भवन
जॉन एफ. कैनेडी संघीय भवन
जॉन ग्लोवर की प्रतिमा
जॉन ग्लोवर की प्रतिमा
जॉन हैंकॉक टॉवर
जॉन हैंकॉक टॉवर
जॉन हार्वर्ड की प्रतिमा
जॉन हार्वर्ड की प्रतिमा
जॉन सिंगलटन कॉप्ली की प्रतिमा
जॉन सिंगलटन कॉप्ली की प्रतिमा
जॉन विंथ्रोप की प्रतिमा
जॉन विंथ्रोप की प्रतिमा
जॉर्ज एस. पट्टन की प्रतिमा
जॉर्ज एस. पट्टन की प्रतिमा
जॉर्ज रॉबर्ट व्हाइट मेमोरियल
जॉर्ज रॉबर्ट व्हाइट मेमोरियल
जॉर्ज थॉर्नडाइक एंजेल मेमोरियल
जॉर्ज थॉर्नडाइक एंजेल मेमोरियल
जॉर्ज वॉशिंगटन की घुड़सवार प्रतिमा
जॉर्ज वॉशिंगटन की घुड़सवार प्रतिमा
जोसेफ हुक्कर की घुड़सवार प्रतिमा
जोसेफ हुक्कर की घुड़सवार प्रतिमा
|
  जोसेफ जे. ओ'डॉनेल फील्ड
| जोसेफ जे. ओ'डॉनेल फील्ड
जोशिया क्विंसी Iii की प्रतिमा
जोशिया क्विंसी Iii की प्रतिमा
जॉसलिन डायबिटीज सेंटर
जॉसलिन डायबिटीज सेंटर
कैसल आइलैंड
कैसल आइलैंड
कछुआ और खरगोश
कछुआ और खरगोश
केविन व्हाइट की प्रतिमा
केविन व्हाइट की प्रतिमा
किंग्स चैपल
किंग्स चैपल
किंग्स चैपल बरीइंग ग्राउंड
किंग्स चैपल बरीइंग ग्राउंड
कमांडेंट का घर
कमांडेंट का घर
कोडमैन कब्रिस्तान
कोडमैन कब्रिस्तान
कोलोनियल थियेटर, बोस्टन
कोलोनियल थियेटर, बोस्टन
कॉप्स हिल बुराइंग ग्राउंड
कॉप्स हिल बुराइंग ग्राउंड
क्रिस्टोफर कोलंबस की प्रतिमा
क्रिस्टोफर कोलंबस की प्रतिमा
कस्टम हाउस टॉवर
कस्टम हाउस टॉवर
कटलर मैजेस्टिक थियेटर
कटलर मैजेस्टिक थियेटर
क्विन्सी खदानें आरक्षण
क्विन्सी खदानें आरक्षण
क्विन्सी मार्केट
क्विन्सी मार्केट
लार्ज एंडरसन पार्क
लार्ज एंडरसन पार्क
लेचमेरे वायडक्ट
लेचमेरे वायडक्ट
लेक्सिंगटन बैटल ग्रीन
लेक्सिंगटन बैटल ग्रीन
लीफ एरिक्सन की प्रतिमा
लीफ एरिक्सन की प्रतिमा
लियोनार्ड पी. ज़ाकिम बंकर हिल मेमोरियल ब्रिज
लियोनार्ड पी. ज़ाकिम बंकर हिल मेमोरियल ब्रिज
लोअर मिल्स
लोअर मिल्स
लोगान हवाई अड्डा
लोगान हवाई अड्डा
लोकतांत्रिक गधा
लोकतांत्रिक गधा
लॉन्ग व्हार्फ
लॉन्ग व्हार्फ
लॉन्गफेलो ब्रिज
लॉन्गफेलो ब्रिज
लॉन्गवुड मेडिकल एरिया स्टेशन
लॉन्गवुड मेडिकल एरिया स्टेशन
लोटा फव्वारा
लोटा फव्वारा
लुईसबर्ग स्क्वायर
लुईसबर्ग स्क्वायर
मैरी डायर की मूर्ति
मैरी डायर की मूर्ति
मैसाचुसेट्स अभिलेखागार
मैसाचुसेट्स अभिलेखागार
मैसाचुसेट्स ऐतिहासिक समाज
मैसाचुसेट्स ऐतिहासिक समाज
मैसाचुसेट्स बोस्टन विश्वविद्यालय
मैसाचुसेट्स बोस्टन विश्वविद्यालय
मैसाचुसेट्स एवेन्यू
मैसाचुसेट्स एवेन्यू
मैसाचुसेट्स एवेन्यू स्टेशन
मैसाचुसेट्स एवेन्यू स्टेशन
मैसाचुसेट्स जनरल अस्पताल
मैसाचुसेट्स जनरल अस्पताल
मैसाचुसेट्स कानून प्रवर्तन स्मारक
मैसाचुसेट्स कानून प्रवर्तन स्मारक
मैसाचुसेट्स की प्राचीन और माननीय तोपखाना कंपनी
मैसाचुसेट्स की प्राचीन और माननीय तोपखाना कंपनी
मैसाचुसेट्स फॉलन फायरफाइटर्स मेमोरियल
मैसाचुसेट्स फॉलन फायरफाइटर्स मेमोरियल
मैसाचुसेट्स स्टेट हाउस
मैसाचुसेट्स स्टेट हाउस
मैटापैन स्टेशन
मैटापैन स्टेशन
माल्कम एक्स और एला लिटिल-कोलिन्स हाउस
माल्कम एक्स और एला लिटिल-कोलिन्स हाउस
मार्विन ई. गुडी मेमोरियल
मार्विन ई. गुडी मेमोरियल
माउंट कैलवरी कब्रिस्तान
माउंट कैलवरी कब्रिस्तान
Mgh स्वास्थ्य पेशे संस्थान
Mgh स्वास्थ्य पेशे संस्थान
महान आत्मा की अपील
महान आत्मा की अपील
महान मोलासेस बाढ़
महान मोलासेस बाढ़
मिडलसेक्स फेल्स रिजर्वेशन
मिडलसेक्स फेल्स रिजर्वेशन
मिशन पार्क स्टेशन
मिशन पार्क स्टेशन
मंदिर की घंटी
मंदिर की घंटी
मॉरिस जे. टोबिन की प्रतिमा
मॉरिस जे. टोबिन की प्रतिमा
मॉर्स ऑडिटोरियम
मॉर्स ऑडिटोरियम
मरीन बैरक
मरीन बैरक
मुगार स्मारक पुस्तकालय
मुगार स्मारक पुस्तकालय
निक्स का मेट डेबीकन
निक्स का मेट डेबीकन
Nixes Mate
Nixes Mate
नोबल स्कूल
नोबल स्कूल
नॉर्थ शोर मेडिकल सेंटर
नॉर्थ शोर मेडिकल सेंटर
नॉर्थईस्टर्न यूनिवर्सिटी
नॉर्थईस्टर्न यूनिवर्सिटी
न्यू इंग्लैंड एक्वेरियम
न्यू इंग्लैंड एक्वेरियम
न्यू इंग्लैंड हिस्टोरिक जीनियालॉजिकल सोसाइटी
न्यू इंग्लैंड हिस्टोरिक जीनियालॉजिकल सोसाइटी
न्यू इंग्लैंड होलोकॉस्ट मेमोरियल
न्यू इंग्लैंड होलोकॉस्ट मेमोरियल
न्यू इंग्लैंड कंज़र्वेटरी
न्यू इंग्लैंड कंज़र्वेटरी
न्यू इंग्लैंड प्राकृतिक इतिहास संग्रहालय
न्यू इंग्लैंड प्राकृतिक इतिहास संग्रहालय
न्यू कालवरी कब्रिस्तान
न्यू कालवरी कब्रिस्तान
ओल्ड कॉर्नर बुकस्टोर
ओल्ड कॉर्नर बुकस्टोर
ओल्ड नॉर्थ चर्च
ओल्ड नॉर्थ चर्च
ओल्ड साउथ चर्च
ओल्ड साउथ चर्च
ओल्ड साउथ मीटिंग हाउस
ओल्ड साउथ मीटिंग हाउस
ओल्ड सिटी हॉल
ओल्ड सिटी हॉल
ओल्ड स्टेट हाउस
ओल्ड स्टेट हाउस
ओल्मस्टेड पार्क
ओल्मस्टेड पार्क
ऑल्स्टन स्ट्रीट स्टेशन
ऑल्स्टन स्ट्रीट स्टेशन
ओमनी पार्कर हाउस
ओमनी पार्कर हाउस
ओनेइडा फुटबॉल क्लब
ओनेइडा फुटबॉल क्लब
ओनेइडा फुटबॉल क्लब स्मारक
ओनेइडा फुटबॉल क्लब स्मारक
ओरिएंट हाइट्स स्टेशन
ओरिएंट हाइट्स स्टेशन
ओर्फियम थियेटर
ओर्फियम थियेटर
पैकार्ड्स कॉर्नर स्टेशन
पैकार्ड्स कॉर्नर स्टेशन
पैट्रिक कॉलिन्स का बस्ट
पैट्रिक कॉलिन्स का बस्ट
पार्क स्क्वायर
पार्क स्क्वायर
फाइन आर्ट्स स्टेशन
फाइन आर्ट्स स्टेशन
फायरमेन का स्मारक
फायरमेन का स्मारक
फेडरल रिजर्व बैंक भवन
फेडरल रिजर्व बैंक भवन
फेडरल रिजर्व बैंक ऑफ़ बोस्टन
फेडरल रिजर्व बैंक ऑफ़ बोस्टन
फेनुइल हॉल
फेनुइल हॉल
फेनवे पार्क
फेनवे पार्क
फेनवे स्टेशन
फेनवे स्टेशन
फेनवुड रोड स्टेशन
फेनवुड रोड स्टेशन
फेयरव्यू कब्रिस्तान
फेयरव्यू कब्रिस्तान
फिलिप्स ब्रूक्स की प्रतिमा
फिलिप्स ब्रूक्स की प्रतिमा
फ्लोटिंग अस्पताल फॉर चिल्ड्रन
फ्लोटिंग अस्पताल फॉर चिल्ड्रन
फॉरेस्ट हिल्स कब्रिस्तान
फॉरेस्ट हिल्स कब्रिस्तान
फोर्ट इंडिपेंडेंस
फोर्ट इंडिपेंडेंस
फोर्ट रेवरे पार्क
फोर्ट रेवरे पार्क
फोर्ट स्ट्रॉन्ग
फोर्ट स्ट्रॉन्ग
फोर्ट वॉरेन
फोर्ट वॉरेन
फ्रेडरिक लॉ ओल्मस्टेड राष्ट्रीय ऐतिहासिक स्थल
फ्रेडरिक लॉ ओल्मस्टेड राष्ट्रीय ऐतिहासिक स्थल
फर्स्ट चर्च इन बॉस्टन
फर्स्ट चर्च इन बॉस्टन
पॉल रेवरे हाउस
पॉल रेवरे हाउस
पॉल रिवियर की घुड़सवार प्रतिमा
पॉल रिवियर की घुड़सवार प्रतिमा
पोप जॉन पॉल Ii स्मारक
पोप जॉन पॉल Ii स्मारक
पोस्ट ऑफिस स्क्वायर
पोस्ट ऑफिस स्क्वायर
प्रूडेंशियल स्टेशन
प्रूडेंशियल स्टेशन
प्रूडेंशियल टॉवर
प्रूडेंशियल टॉवर
पूर्व सैनिक स्मारक
पूर्व सैनिक स्मारक
पवित्र क्रॉस का कैथेड्रल
पवित्र क्रॉस का कैथेड्रल
प्यूर्टो रिको वेटरन्स मेमोरियल
प्यूर्टो रिको वेटरन्स मेमोरियल
राज्य नाटक
राज्य नाटक
राज्य स्टेशन
राज्य स्टेशन
रेचल रिवियर पार्क
रेचल रिवियर पार्क
रेड ऑरबैक की प्रतिमा
रेड ऑरबैक की प्रतिमा
रिचर्ड कशिंग का बस्ट
रिचर्ड कशिंग का बस्ट
रिवरवे स्टेशन
रिवरवे स्टेशन
Rko-बोस्टन
Rko-बोस्टन
रॉबर्ट बर्न्स की प्रतिमा
रॉबर्ट बर्न्स की प्रतिमा
रॉबर्ट गूल्ड शॉ और मैसाचुसेट्स पचपनवें रेजिमेंट का स्मारक
रॉबर्ट गूल्ड शॉ और मैसाचुसेट्स पचपनवें रेजिमेंट का स्मारक
Ruggles Station
Ruggles Station
साइंस पार्क स्टेशन
साइंस पार्क स्टेशन
सैमुअल एडम्स
सैमुअल एडम्स
सैमुअल एलियट मोरिसन की प्रतिमा
सैमुअल एलियट मोरिसन की प्रतिमा
सैनिकों और नाविकों का स्मारक
सैनिकों और नाविकों का स्मारक
साउथ स्टेशन
साउथ स्टेशन
साउथ स्ट्रीट स्टेशन
साउथ स्ट्रीट स्टेशन
सदरलैंड रोड स्टेशन
सदरलैंड रोड स्टेशन
सेंट एलिजाबेथ मेडिकल सेंटर
सेंट एलिजाबेथ मेडिकल सेंटर
सेंट माइकल कब्रिस्तान
सेंट माइकल कब्रिस्तान
सेंट मेरी का कब्रिस्तान
सेंट मेरी का कब्रिस्तान
सेंट फ्रांसिस डी सेल्स कब्रिस्तान
सेंट फ्रांसिस डी सेल्स कब्रिस्तान
सेंट स्टीफन चर्च
सेंट स्टीफन चर्च
स्मिथ कोर्ट रेजिडेंस
स्मिथ कोर्ट रेजिडेंस
समकालीन कला संस्थान, बोस्टन
समकालीन कला संस्थान, बोस्टन
संपर्क हॉल
संपर्क हॉल
संपर्क स्टेशन
संपर्क स्टेशन
संस्थापकों का स्मारक
संस्थापकों का स्मारक
संत जेम्स प्रेरित कब्रिस्तान
संत जेम्स प्रेरित कब्रिस्तान
समुद्र के डॉल्फ़िन
समुद्र के डॉल्फ़िन
सॉगस आयरन वर्क्स राष्ट्रीय ऐतिहासिक स्थल
सॉगस आयरन वर्क्स राष्ट्रीय ऐतिहासिक स्थल
स्पैंग्लर सेंटर
स्पैंग्लर सेंटर
सफोक डाउन स्टेशन
सफोक डाउन स्टेशन
स्टैटलर फाउंटेन
स्टैटलर फाउंटेन
शुबरट थियेटर
शुबरट थियेटर
सुलिवन स्क्वायर स्टेशन
सुलिवन स्क्वायर स्टेशन
स्वतंत्रता की घोषणा की पट्टिका
स्वतंत्रता की घोषणा की पट्टिका
तादेउज़ कोसियुश्को की प्रतिमा
तादेउज़ कोसियुश्को की प्रतिमा
टैपेन स्ट्रीट स्टेशन
टैपेन स्ट्रीट स्टेशन
टेड विलियम्स टनल
टेड विलियम्स टनल
The Eliot Suite Hotel
The Eliot Suite Hotel
थिओडोर पार्कर यूनिटेरियन यूनिवर्सलिस्ट चर्च
थिओडोर पार्कर यूनिटेरियन यूनिवर्सलिस्ट चर्च
थर्मोपाइले
थर्मोपाइले
टीडी गार्डन
टीडी गार्डन
टोबिन ब्रिज
टोबिन ब्रिज
टोनी डेमार्को की प्रतिमा
टोनी डेमार्को की प्रतिमा
टफ्ट्स मेडिकल सेंटर स्टेशन
टफ्ट्स मेडिकल सेंटर स्टेशन
टफ्ट्स विश्वविद्यालय डेंटल मेडिसिन स्कूल
टफ्ट्स विश्वविद्यालय डेंटल मेडिसिन स्कूल
ट्राइटन बेबीज़ फाउंटेन
ट्राइटन बेबीज़ फाउंटेन
ट्रेमोंट स्ट्रीट सबवे
ट्रेमोंट स्ट्रीट सबवे
ट्रेमोंट टेम्पल
ट्रेमोंट टेम्पल
त्रिनिटी चर्च
त्रिनिटी चर्च
तरंगों की गूंज
तरंगों की गूंज
उन्मुक्ति
उन्मुक्ति
Uss Constitution
Uss Constitution
Uss कैसिन यंग
Uss कैसिन यंग
उत्तर चौक
उत्तर चौक
उत्तर स्टेशन
उत्तर स्टेशन
वाल्टर स्ट्रीट कब्रिस्तान
वाल्टर स्ट्रीट कब्रिस्तान
वांग थियेटर
वांग थियेटर
वाशिंगटन स्ट्रीट स्टेशन
वाशिंगटन स्ट्रीट स्टेशन
वेंडेल फिलिप्स की प्रतिमा
वेंडेल फिलिप्स की प्रतिमा
विज्ञान संग्रहालय
विज्ञान संग्रहालय
विलियम लॉयड गैरीसन हाउस
विलियम लॉयड गैरीसन हाउस
विलियम लॉयड गैरीसन की प्रतिमा
विलियम लॉयड गैरीसन की प्रतिमा
विलियम प्रेस्कॉट की प्रतिमा
विलियम प्रेस्कॉट की प्रतिमा
विश्व युद्ध I स्मारक
विश्व युद्ध I स्मारक
वॉरेन एनाटॉमिकल म्यूज़ियम
वॉरेन एनाटॉमिकल म्यूज़ियम
वॉरेन स्ट्रीट स्टेशन
वॉरेन स्ट्रीट स्टेशन
वुड आइलैंड स्टेशन
वुड आइलैंड स्टेशन
Walter ब्राउन एरेना
Walter ब्राउन एरेना
यूएसएस संविधान संग्रहालय
यूएसएस संविधान संग्रहालय
यूनियन कब्रिस्तान
यूनियन कब्रिस्तान