Cathedral of Yerevan in Armenia under a clear blue sky

सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल

Yervan, Arminiya

सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल येरेवन: दर्शन के घंटे, टिकट, और संपूर्ण आगंतुक मार्गदर्शिका

तिथि: 14/06/2025

परिचय

येरेवन के केंद्र में एक महत्वपूर्ण स्थलचिह्न, सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल, न केवल दुनिया का सबसे बड़ा आर्मेनियाई अपोस्टोलिक कैथेड्रल है, बल्कि 301 ईस्वी में ईसाई धर्म को राजधर्म के रूप में अपनाने वाला पहला राष्ट्र होने में आर्मेनिया की महत्वपूर्ण भूमिका का एक जीवंत प्रमाण भी है। यह मार्गदर्शिका आगंतुकों के लिए एक व्यापक अवलोकन प्रदान करती है, जिसमें कैथेड्रल के समृद्ध इतिहास, स्थापत्य चमत्कारों, आध्यात्मिक महत्व, दर्शन के घंटे, टिकट, पहुंच और आस-पास के आकर्षणों को शामिल किया गया है। चाहे आप एक तीर्थयात्री हों, इतिहास के शौकीन हों, या येरेवन के ऐतिहासिक स्थलों की खोज करने वाले यात्री हों, यह संसाधन आपकी यात्रा को यादगार बनाने में मदद करेगा (armeniadiscovery.com; armenianchurch.org)।

ऐतिहासिक और सांस्कृतिक पृष्ठभूमि

उत्पत्ति और निर्माण

कैथेड्रल की अवधारणा 1989 में आर्मेनिया द्वारा ईसाई धर्म को अपनाने की 1700वीं वर्षगांठ मनाने के लिए की गई थी। आर्मेनियाई चर्च, राज्य और आर्मेनियाई प्रवासी के उदार योगदान के बीच साझेदारी के कारण निर्माण 1996 में शुरू हुआ और 2001 में पूरा हुआ। मनूगियन, नाजारियन, केवोर्कियन और यूर्नेकियन परिवारों सहित प्रमुख दानदाताओं ने इसकी प्राप्ति में महत्वपूर्ण भूमिका निभाई (armeniadiscovery.com; Wikiwand)।

सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर: संरक्षक संत

सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर (लगभग 239-लगभग 330 ईस्वी) को किंग तिरिडेट्स III और आर्मेनियाई शाही दरबार को ईसाई धर्म में परिवर्तित करने के लिए सम्मानित किया जाता है, जिससे आर्मेनिया दुनिया का पहला ईसाई राष्ट्र बन गया (worldhistory.org)। कैथेड्रल में संत के अवशेष रखे हुए हैं, जिन्हें नेपल्स से लाया गया था और 2000 में विधिपूर्वक स्थापित किया गया था, जो आर्मेनियाई ईसाई तीर्थयात्रा के लिए एक केंद्र बिंदु बने हुए हैं (stilluminators.org)।

स्थापत्य महत्व

आर्किटेक्ट स्टेपन क्युरचयान द्वारा डिज़ाइन किया गया, कैथेड्रल पारंपरिक आर्मेनियाई पारिस्थितिक वास्तुकला को आधुनिक भव्यता के साथ मिश्रित करता है। मुख्य चर्च 54 मीटर ऊंचा है, जो देशी ट्यूफा पत्थर से ढका हुआ है जो सूर्यास्त के समय सुनहरा चमकता है। इसकी क्रॉस-आकार की लेआउट और केंद्रीय गुंबद को किंग तिरिडेट्स और क्वीन अशकेन को समर्पित दो चैपल द्वारा पूरक किया गया है, दोनों आर्मेनिया के ईसाईकरण में प्रमुख व्यक्ति थे (armenianchurch.org; visityerevan.am)।

30 से अधिक मेहराबों वाला घंटाघर और एक विशाल आंगन सौंदर्य और सभाओं के लिए पर्याप्त जगह दोनों प्रदान करता है। कैथेड्रल का रोशन गुंबद और घंटाघर येरेवन के क्षितिज पर प्रमुख विशेषताएं हैं (Wikiwand)।


आगंतुक जानकारी

स्थान और पहुंच

  • पता: येरवांड कोचार सेंट, केंद्रन जिला, येरेवन, आर्मेनिया (Safarway)
  • परिवहन: जनरल एंड्रादिक मेट्रो स्टेशन के साथ-साथ बसों और टैक्सियों द्वारा आसानी से पहुंचा जा सकता है।
  • पहुंच: कैथेड्रल व्हीलचेयर से जाने योग्य है, जिसमें रैंप, चौड़े प्रवेश द्वार और सुलभ शौचालय हैं।

दर्शन के घंटे और प्रवेश

  • घंटे: प्रतिदिन, सुबह 9:00 बजे से शाम 7:00 बजे तक (कुछ स्रोतों के अनुसार गर्मियों में रात 8:00 बजे तक)
  • प्रवेश: निःशुल्क; रखरखाव और सामुदायिक कार्यक्रमों के लिए दान का स्वागत है।
  • गाइडेड टूर: आधिकारिक वेबसाइट या स्थानीय एजेंसियों के माध्यम से उपलब्ध; अग्रिम बुकिंग की सिफारिश की जाती है। गाइडेड टूर कैथेड्रल के इतिहास, वास्तुकला और आध्यात्मिक महत्व में गहन अंतर्दृष्टि प्रदान करते हैं (Trek Zone)।

आगंतुक शिष्टाचार

  • पोशाक संहिता: सभ्य पोशाक की सिफारिश की जाती है; महिलाएं सेवाओं के दौरान सिर ढंकने के लिए स्कार्फ लाना चाहेंगी।
  • फोटोग्राफी: बाहर और बगीचों में अनुमत; पवित्र वातावरण को बनाए रखने के लिए सेवाओं के दौरान अंदर प्रतिबंधित।
  • सुविधाएं: शौचालय, एक उपहार की दुकान और शांत पार्क क्षेत्र आगंतुकों के लिए उपलब्ध हैं।

स्थापत्य की मुख्य विशेषताएं

  • मुख्य चर्च: 1,700 उपासकों को एक चमकदार, ऊंचे नैव और जटिल आइकोनोग्राफी के साथ समायोजित करता है।
  • चैपल: प्रत्येक में 150 लोगों के बैठने की क्षमता वाले दो चैपल, किंग तिरिडेट्स और क्वीन अशकेन का सम्मान करते हैं, जिनमें अद्वितीय कलाकृति और प्रार्थना के लिए शांत स्थान हैं।
  • घंटाघर और आंगन: घंटाघर के मेहराब और विशाल आंगन समारोहों और त्योहारों के लिए केंद्र बिंदु के रूप में कार्य करते हैं।
  • अवशेष: वेस्टिबुल में सेंट ग्रेगरी के अवशेष स्थापित हैं, जो कैथेड्रल को एक महत्वपूर्ण तीर्थस्थल बनाते हैं (armenianchurch.org)।
  • निचला स्तर: इसमें सेंट ग्रेगरी का एक स्मारक, एक पुस्तकालय, व्याख्यान कक्ष और सामुदायिक स्थान हैं।

आध्यात्मिक और सांस्कृतिक जीवन

सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल येरेवन का आध्यात्मिक हृदय है, जो प्रमुख धार्मिक सेवाओं, धार्मिक त्योहारों (विशेषकर ईस्टर और क्रिसमस), और राष्ट्रीय समारोहों की मेजबानी करता है। यह सामुदायिक सभाओं, संगीत समारोहों और सांस्कृतिक कार्यक्रमों का भी केंद्र है, जो विश्वास और आर्मेनियाई राष्ट्रीय पहचान के एकीकरण को दर्शाता है (iarmenia.org; hellotravel.com)।

कैथेड्रल का निर्माण और चल रही गतिविधियां आर्मेनियाई ईसाइयों के लचीलेपन और एकता का प्रतीक हैं, खासकर ऐतिहासिक चुनौतियों के मद्देनजर।


आस-पास के आकर्षण

इन आस-पास के येरेवन के ऐतिहासिक और सांस्कृतिक स्थलों की खोज करके अपनी यात्रा को बेहतर बनाएं:

  • रिपब्लिक स्क्वायर: शहर का हलचल भरा हृदय जिसमें प्रभावशाली वास्तुकला और संगीत के फव्वारे हैं।
  • आर्मेनिया का इतिहास संग्रहालय: आर्मेनिया के समृद्ध अतीत को समझने के लिए एक प्रमुख गंतव्य।
  • आर्मेनिया की राष्ट्रीय गैलरी: आर्मेनियाई और अंतर्राष्ट्रीय कला के व्यापक संग्रह का घर।
  • वर्निसज मार्केट: पारंपरिक शिल्प, कला और स्मृति चिन्हों के लिए एक खुला बाजार।
  • येरेवन कास्केड कॉम्प्लेक्स: मूर्तियों से सुसज्जित monumental सीढ़ी और शहर के मनोरम दृश्य प्रदान करती है।
  • सर्कुलर पार्क (युवा पार्क), इंग्लिश पार्क, और 2800वीं वर्षगांठ पार्क: विश्राम के लिए आकर्षक हरे-भरे स्थान।
  • मदर आर्मेनिया प्रतिमा और आर्मेनियाई नरसंहार स्मारक परिसर: आर्मेनिया के आधुनिक इतिहास को दर्शाने वाले महत्वपूर्ण स्थलचिह्न।

ये सभी कैथेड्रल से पैदल दूरी या थोड़ी सवारी पर हैं, जिससे पूरे दिन की खोज की योजना बनाना आसान हो जाता है (visityerevan.am; Safarway)।


अक्सर पूछे जाने वाले प्रश्न (FAQ)

प्रश्न: सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल के दर्शन के घंटे क्या हैं? उ: कैथेड्रल प्रतिदिन सुबह 9:00 बजे से शाम 7:00 बजे तक खुला रहता है (कुछ स्रोतों के अनुसार गर्मियों में रात 8:00 बजे तक)।

प्रश्न: क्या कोई प्रवेश शुल्क है? उ: प्रवेश निःशुल्क है; दान की सराहना की जाती है।

प्रश्न: क्या गाइडेड टूर उपलब्ध हैं? उ: हां, गाइडेड टूर अग्रिम या साइट पर बुक किए जा सकते हैं।

प्रश्न: क्या कैथेड्रल व्हीलचेयर से जाने योग्य है? उ: हां, कैथेड्रल रैंप, चौड़े रास्ते और सुलभ सुविधाएं प्रदान करता है।

प्रश्न: क्या मैं अंदर तस्वीरें ले सकता हूँ? उ: बाहर और बगीचों में फोटोग्राफी की अनुमति है; सेवाओं के दौरान अंदर फोटोग्राफी प्रतिबंधित है।

प्रश्न: आस-पास कौन से अन्य आकर्षण हैं? उ: रिपब्लिक स्क्वायर, आर्मेनिया का इतिहास संग्रहालय, वर्निसज मार्केट, कास्केड कॉम्प्लेक्स, और बहुत कुछ।


यात्रा युक्तियाँ

  • घूमने का सबसे अच्छा समय: वसंत (अप्रैल-जून) और शरद ऋतु (सितंबर-अक्टूबर) आरामदायक मौसम और जीवंत शहर का जीवन प्रदान करते हैं।
  • परिवहन: मेट्रो, बसें और टैक्सी कैथेड्रल को शहर के अन्य स्थलों से कुशलता से जोड़ते हैं।
  • सुरक्षा: येरेवन आम तौर पर सुरक्षित है; सामान्य यात्रा सावधानियों का पालन करें।
  • भाषा: आर्मेनियाई आधिकारिक भाषा है, लेकिन पर्यटक क्षेत्रों में रूसी और अंग्रेजी व्यापक रूप से समझी जाती हैं।
  • सभ्य पोशाक: विशेष रूप से सेवाओं में भाग लेने या पवित्र स्थानों में प्रवेश करते समय।

दृश्य मीडिया और इंटरैक्टिव संसाधन

  • कैथेड्रल के बाहरी, आंतरिक और बगीचों की उच्च-गुणवत्ता वाली तस्वीरें आधिकारिक आर्मेनियाई चर्च और येरेवन पर्यटन वेबसाइटों पर उपलब्ध हैं।
  • इंटरैक्टिव मानचित्र और वर्चुअल टूर यात्रा योजना में मदद करते हैं।
  • इष्टतम पहुंच और एसईओ के लिए “सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल येरेवन बाहरी दृश्य” और “आर्मेनियाई अपोस्टोलिक चर्च आंतरिक गुंबद” जैसे alt टेक्स्ट का उपयोग करें।

आंतरिक लिंक


सारांश और अंतिम विचार

सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल आर्मेनिया की आध्यात्मिक विरासत, स्थापत्य उत्कृष्टता और स्थायी राष्ट्रीय पहचान का एक गहरा प्रतीक है। इसका स्वागत योग्य वातावरण, केंद्रीय स्थान और धार्मिक और सांस्कृतिक कार्यक्रमों का समृद्ध कार्यक्रम इसे येरेवन आने वाले किसी भी व्यक्ति के लिए एक आवश्यक गंतव्य बनाता है। आर्मेनियाई संस्कृति और इतिहास की समग्र सराहना प्राप्त करने के लिए कैथेड्रल की यात्रा को आस-पास के आकर्षणों के साथ पूरक करें।

सर्वोत्तम अनुभव के लिए, नवीनतम दर्शन के घंटे देखें, एक गाइडेड टूर बुक करने पर विचार करें, और अपनी यात्रा के दौरान स्थानीय रीति-रिवाजों का सम्मान करें। अद्यतित यात्रा जानकारी, गाइडेड टूर और आर्मेनिया के खजानों के बारे में विशेष सामग्री के लिए ऑडियाला ऐप डाउनलोड करें। येरेवन के ऐतिहासिक स्थलों पर अपडेट और संबंधित लेखों के लिए हमारे सोशल मीडिया चैनलों के माध्यम से जुड़े रहें।


संदर्भ

Visit The Most Interesting Places In Yervan

अब्दुल मिर्ज़ा मस्जिद, येरेवन
अब्दुल मिर्ज़ा मस्जिद, येरेवन
आदमी
आदमी
अज़नवूर केंद्र
अज़नवूर केंद्र
अजपनीक सार्वजनिक बाग़
अजपनीक सार्वजनिक बाग़
अलाश्कर्ट स्टेडियम
अलाश्कर्ट स्टेडियम
अलेक्जेंडर मंताशेव की मूर्ति
अलेक्जेंडर मंताशेव की मूर्ति
अलेक्जेंडर म्यास्निक्यान का स्मारक
अलेक्जेंडर म्यास्निक्यान का स्मारक
अलेक्जेंडर स्पेंडीयारियन संग्रहालय
अलेक्जेंडर स्पेंडीयारियन संग्रहालय
अलेक्जेंडर स्पेंडियार्यान का मकबरा
अलेक्जेंडर स्पेंडियार्यान का मकबरा
अलेक्ज़ेंडर तामन्यन का स्मारक
अलेक्ज़ेंडर तामन्यन का स्मारक
अमेरिकन यूनिवर्सिटी ऑफ़ आर्मेनिया
अमेरिकन यूनिवर्सिटी ऑफ़ आर्मेनिया
अंग्रेजी उद्यान
अंग्रेजी उद्यान
अनी प्लाजा होटल
अनी प्लाजा होटल
आरा सार्ग्स्यान और हकोब कोजोयान संग्रहालय
आरा सार्ग्स्यान और हकोब कोजोयान संग्रहालय
अराम खाचातुरियन संग्रहालय
अराम खाचातुरियन संग्रहालय
अरिन-बर्ड
अरिन-बर्ड
आर्माविया उड़ान 967
आर्माविया उड़ान 967
आर्मेनिया का इतिहास संग्रहालय
आर्मेनिया का इतिहास संग्रहालय
आर्मेनिया के कलाकार संघ
आर्मेनिया के कलाकार संघ
आर्मेनिया के राज्य प्रकृति संग्रहालय
आर्मेनिया के राज्य प्रकृति संग्रहालय
आर्मेनिया के राष्ट्रीय अभिलेखागार
आर्मेनिया के राष्ट्रीय अभिलेखागार
आर्मेनिया की राष्ट्रीय गैलरी
आर्मेनिया की राष्ट्रीय गैलरी
आर्मेनिया की राष्ट्रीय पॉलीटेक्निक विश्वविद्यालय
आर्मेनिया की राष्ट्रीय पॉलीटेक्निक विश्वविद्यालय
आर्मेनिया की राष्ट्रीय पुस्तकालय
आर्मेनिया की राष्ट्रीय पुस्तकालय
आर्मेनिया मैरियट होटल यरिवान
आर्मेनिया मैरियट होटल यरिवान
आर्मेनिया में फ्रेंच विश्वविद्यालय फाउंडेशन
आर्मेनिया में फ्रेंच विश्वविद्यालय फाउंडेशन
आर्मेनियाई-अरब मित्रता को समर्पित स्मारक
आर्मेनियाई-अरब मित्रता को समर्पित स्मारक
आर्मेनियाई चिकित्सा संग्रहालय
आर्मेनियाई चिकित्सा संग्रहालय
आर्मेनियाई राज्य अर्थशास्त्र विश्वविद्यालय
आर्मेनियाई राज्य अर्थशास्त्र विश्वविद्यालय
अर्मेनियाई राज्य गीत थियेटर
अर्मेनियाई राज्य गीत थियेटर
आर्मेनियाई राज्य पेडागोजिकल विश्वविद्यालय
आर्मेनियाई राज्य पेडागोजिकल विश्वविद्यालय
आर्मेनियाई राष्ट्रीय कृषि विश्वविद्यालय
आर्मेनियाई राष्ट्रीय कृषि विश्वविद्यालय
अर्मेनियाई रेलवे संग्रहालय
अर्मेनियाई रेलवे संग्रहालय
अर्नो बाबज्यान्यन स्मारक
अर्नो बाबज्यान्यन स्मारक
अवान चर्च
अवान चर्च
अवेटिक इसाहाक्यान के नाम पर यरिवान सिटी सेंट्रल लाइब्रेरी
अवेटिक इसाहाक्यान के नाम पर यरिवान सिटी सेंट्रल लाइब्रेरी
अवेटिक इसहाकियन संग्रहालय
अवेटिक इसहाकियन संग्रहालय
बाघ्रम्यान एवेन्यू
बाघ्रम्यान एवेन्यू
बैकगैमॉन खिलाड़ी
बैकगैमॉन खिलाड़ी
Barekamutyun
Barekamutyun
बच्चों का पार्क
बच्चों का पार्क
भारत का दूतावास, यरिवान
भारत का दूतावास, यरिवान
चारबाख
चारबाख
चारेंट्स साहित्य और कला संग्रहालय
चारेंट्स साहित्य और कला संग्रहालय
चार्ल्स अज़नवूर स्क्वायर
चार्ल्स अज़नवूर स्क्वायर
डावताशेन ब्रिज
डावताशेन ब्रिज
डेविड ऑफ सासुन
डेविड ऑफ सासुन
दल्मा बगीचा मॉल
दल्मा बगीचा मॉल
दमिरबुलाग मस्जिद
दमिरबुलाग मस्जिद
एआरएफ इतिहास संग्रहालय
एआरएफ इतिहास संग्रहालय
एच। करापेत्यन के बाद भूवैज्ञानिक संग्रहालय
एच। करापेत्यन के बाद भूवैज्ञानिक संग्रहालय
एडगर एल्बाक्यान कॉमेडी और ड्रामा थिएटर
एडगर एल्बाक्यान कॉमेडी और ड्रामा थिएटर
एलिट प्लाज़ा
एलिट प्लाज़ा
एरेबुनी हवाई अड्डा
एरेबुनी हवाई अड्डा
एरेबुनी किला
एरेबुनी किला
एरेबुनी संग्रहालय
एरेबुनी संग्रहालय
एरिवान किला
एरिवान किला
एरिवान में सरदार पैलेस
एरिवान में सरदार पैलेस
गेवोर्क वर्तानियन
गेवोर्क वर्तानियन
गणतंत्र चौक
गणतंत्र चौक
गणतंत्र स्टेडियम
गणतंत्र स्टेडियम
Gortsaranain
Gortsaranain
ग्रांड होटल येरेवन
ग्रांड होटल येरेवन
गरेगिन न्झदेह स्क्वायर
गरेगिन न्झदेह स्क्वायर
गरेगिन न्झदेह स्मारक
गरेगिन न्झदेह स्मारक
ग्रिबोएदोव प्रतिमा, येरेवान
ग्रिबोएदोव प्रतिमा, येरेवान
हेनरिक इगित्यान के बाद राष्ट्रीय सौंदर्य केंद्र
हेनरिक इगित्यान के बाद राष्ट्रीय सौंदर्य केंद्र
हग्तानक पुल
हग्तानक पुल
हिरोशिमा शांति स्मारक
हिरोशिमा शांति स्मारक
होव्हान्नेस टुमन्यन कठपुतली थिएटर, येरेवन
होव्हान्नेस टुमन्यन कठपुतली थिएटर, येरेवन
होवहन्नेस तूमान्यान स्मारक
होवहन्नेस तूमान्यान स्मारक
होवहन्नेस तूमान्यान संग्रहालय
होवहन्नेस तूमान्यान संग्रहालय
होविक हय्रापेत्यान घुड़सवारी केंद्र
होविक हय्रापेत्यान घुड़सवारी केंद्र
ह्रज़दान गॉर्ज एक्वाडक्ट
ह्रज़दान गॉर्ज एक्वाडक्ट
ह्रज़दान का बड़ा पुल
ह्रज़दान का बड़ा पुल
ह्रज़दान स्टेडियम
ह्रज़दान स्टेडियम
इज़मिरलियन मेडिकल सेंटर
इज़मिरलियन मेडिकल सेंटर
ईश्वर की माता की मध्यस्थता का चर्च
ईश्वर की माता की मध्यस्थता का चर्च
ज़ाल खान मस्जिद
ज़ाल खान मस्जिद
जापान का दूतावास, यरिवान
जापान का दूतावास, यरिवान
जनरल अंद्रानिक
जनरल अंद्रानिक
जर्मनी का दूतावास, येरेवन
जर्मनी का दूतावास, येरेवन
कैफेसजियन कला केंद्र
कैफेसजियन कला केंद्र
कारेन डेमिरच्यान कॉम्प्लेक्स
कारेन डेमिरच्यान कॉम्प्लेक्स
कारेन डेमिरच्यान संग्रहालय
कारेन डेमिरच्यान संग्रहालय
Karmir Blur
Karmir Blur
खाचातूर अबोव्यान स्क्वायर
खाचातूर अबोव्यान स्क्वायर
खंको एपर बाल पुस्तकालय
खंको एपर बाल पुस्तकालय
कनाकर के सेंट हकोब चर्च
कनाकर के सेंट हकोब चर्च
कोंड मस्जिद
कोंड मस्जिद
कोमितास चेंबर म्यूजिक हॉल
कोमितास चेंबर म्यूजिक हॉल
कोमितास एवेन्यू
कोमितास एवेन्यू
कोमितास पैंथियन
कोमितास पैंथियन
कोमितास संग्रहालय
कोमितास संग्रहालय
कटोगिक चर्च, येरेवान
कटोगिक चर्च, येरेवान
लाल पुल
लाल पुल
लायन पार्क
लायन पार्क
माँ आर्मेनिया
माँ आर्मेनिया
मार्शल बाघ्रम्यान
मार्शल बाघ्रम्यान
मार्टिरोस सार्यान पार्क
मार्टिरोस सार्यान पार्क
मार्तिरोस सायरेन संग्रहालय
मार्तिरोस सायरेन संग्रहालय
Mashtots Avenue, 9
Mashtots Avenue, 9
मास्को सिनेमा
मास्को सिनेमा
माश्तोत्स एवेन्यू
माश्तोत्स एवेन्यू
मातेनादरन
मातेनादरन
मेगामॉल आर्मेनिया
मेगामॉल आर्मेनिया
Mher Mkrtchyan
Mher Mkrtchyan
मिका स्पोर्ट्स एरीना
मिका स्पोर्ट्स एरीना
मिका स्टेडियम
मिका स्टेडियम
मखितार सेबास्तात्सी शैक्षिक परिसर
मखितार सेबास्तात्सी शैक्षिक परिसर
मोरडेचाय नवी सिनेगॉग
मोरडेचाय नवी सिनेगॉग
मॉस्कोव्यान स्ट्रीट 31
मॉस्कोव्यान स्ट्रीट 31
नैरी सिनेमा
नैरी सिनेमा
नीली मस्जिद
नीली मस्जिद
नियर ईस्ट आर्ट म्यूज़ियम
नियर ईस्ट आर्ट म्यूज़ियम
नॉर्दर्न एवेन्यू
नॉर्दर्न एवेन्यू
ओहान डुर्यान की प्रतिमा
ओहान डुर्यान की प्रतिमा
पारोनियन संगीत कॉमेडी रंगमंच
पारोनियन संगीत कॉमेडी रंगमंच
फ्रांस स्क्वायर
फ्रांस स्क्वायर
फ्रिट्ज़जॉफ़ नानसेन संग्रहालय
फ्रिट्ज़जॉफ़ नानसेन संग्रहालय
फुटबॉल अकादमी स्टेडियम (येरेवन)
फुटबॉल अकादमी स्टेडियम (येरेवन)
प्रेमियों का पार्क
प्रेमियों का पार्क
प्रोफेसरों का घर (येरेवन)
प्रोफेसरों का घर (येरेवन)
पवित्र त्रिमूर्ति चर्च
पवित्र त्रिमूर्ति चर्च
प्यूनिक स्टेडियम
प्यूनिक स्टेडियम
रैडिसन ब्लू होटल, यरिवान
रैडिसन ब्लू होटल, यरिवान
राजब पाशा मस्जिद
राजब पाशा मस्जिद
राष्ट्रीय विधानसभा भवन (आर्मेनिया)
राष्ट्रीय विधानसभा भवन (आर्मेनिया)
राष्ट्रपति निवास, यरिवान
राष्ट्रपति निवास, यरिवान
रिंग उद्यान
रिंग उद्यान
रोसिया मौल
रोसिया मौल
रूस का चौक
रूस का चौक
रूस का दूतावास, यरिवान
रूस का दूतावास, यरिवान
रूसी कला संग्रहालय (प्रो. ए. अब्राहमियन का संग्रह)
रूसी कला संग्रहालय (प्रो. ए. अब्राहमियन का संग्रह)
रूसिया सिनेमा
रूसिया सिनेमा
साखारोव स्क्वायर
साखारोव स्क्वायर
सासुन के डेविड की मूर्ति
सासुन के डेविड की मूर्ति
शेंगावित
शेंगावित
शेंगावित बस्ती
शेंगावित बस्ती
शेंगावित मेडिकल सेंटर
शेंगावित मेडिकल सेंटर
सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर चर्च
सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर चर्च
सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल
सेंट ग्रेगरी द इल्युमिनेटर कैथेड्रल
सेंट जॉन द बैपटिस्ट चर्च
सेंट जॉन द बैपटिस्ट चर्च
सेंट पॉल और पीटर चर्च
सेंट पॉल और पीटर चर्च
सेंट सार्किस चर्च, नोर नॉर्क
सेंट सार्किस चर्च, नोर नॉर्क
सेंट सार्किस कैथेड्रल
सेंट सार्किस कैथेड्रल
सिल्वा कपुटिक्ज़न संग्रहालय
सिल्वा कपुटिक्ज़न संग्रहालय
सिंथेटिक रबर संयंत्र के कर्मचारियों का आवासीय भवन
सिंथेटिक रबर संयंत्र के कर्मचारियों का आवासीय भवन
संयुक्त राज्य अमेरिका का दूतावास, यरिवान
संयुक्त राज्य अमेरिका का दूतावास, यरिवान
सर्गेई परजनोव संग्रहालय
सर्गेई परजनोव संग्रहालय
सरकारी भवन, यरिवान
सरकारी भवन, यरिवान
सर्प अन्ना चर्च
सर्प अन्ना चर्च
स्टेपान शाहुम्यान स्मारक
स्टेपान शाहुम्यान स्मारक
सुंडुक्यन राज्य अकादमिक रंगमंच
सुंडुक्यन राज्य अकादमिक रंगमंच
सुरब अस्त्वात्सात्सिन चर्च (येरेवान के कानेकर जिले)
सुरब अस्त्वात्सात्सिन चर्च (येरेवान के कानेकर जिले)
सुरब ज़ोरावोर अस्त्वत्सत्सिन चर्च
सुरब ज़ोरावोर अस्त्वत्सत्सिन चर्च
स्वीडन का दूतावास, यरिवान
स्वीडन का दूतावास, यरिवान
सयात नोवा स्मारक
सयात नोवा स्मारक
Teishebaini
Teishebaini
टिग़्रान मेट्स एवेन्यू, येरेवन
टिग़्रान मेट्स एवेन्यू, येरेवन
टोकमाख कब्रिस्तान
टोकमाख कब्रिस्तान
तरस शेवचेंको स्मारक
तरस शेवचेंको स्मारक
Tsitsernakaberd
Tsitsernakaberd
तुमैनियन उद्यान
तुमैनियन उद्यान
उरार्टू स्टेडियम
उरार्टू स्टेडियम
वाग्राम अरिस्ताकेश्यान
वाग्राम अरिस्ताकेश्यान
वाज़गेन सारग्स्यान सैन्य विश्वविद्यालय
वाज़गेन सारग्स्यान सैन्य विश्वविद्यालय
Vardan Ajemian
Vardan Ajemian
वारदान ममिकोन्यान का स्मारक
वारदान ममिकोन्यान का स्मारक
विजय उद्यान
विजय उद्यान
येघिशे चारेंट्स
येघिशे चारेंट्स
येघिशे चारेंट्स हाउस-म्यूजियम
येघिशे चारेंट्स हाउस-म्यूजियम
येघिशे चारेंट्स स्मारक
येघिशे चारेंट्स स्मारक
येराब्लुर
येराब्लुर
येरेवान का आधुनिक कला संग्रहालय
येरेवान का आधुनिक कला संग्रहालय
येरेवान कैस्केड
येरेवान कैस्केड
येरेवान के 2800वें वर्षगांठ के लिए समर्पित पार्क
येरेवान के 2800वें वर्षगांठ के लिए समर्पित पार्क
येरेवान में मिकाइल नालबंदियन की प्रतिमा
येरेवान में मिकाइल नालबंदियन की प्रतिमा
येरेवन चिड़ियाघर
येरेवन चिड़ियाघर
येरेवन इतिहास संग्रहालय
येरेवन इतिहास संग्रहालय
येरेवन के स्टैनिसलैव्स्की रूसी रंगमंच
येरेवन के स्टैनिसलैव्स्की रूसी रंगमंच
येरेवन मौल
येरेवन मौल
येरेवन ओपेरा थियेटर
येरेवन ओपेरा थियेटर
येरेवन रेलवे स्टेशन
येरेवन रेलवे स्टेशन
येरेवन सर्कस
येरेवन सर्कस
येरेवन टीवी टॉवर
येरेवन टीवी टॉवर
येरेवन वर्निसेज़
येरेवन वर्निसेज़
Yeritasardakan
Yeritasardakan
यरेवान झील
यरेवान झील
यरेवान वाटर वर्ल्ड
यरेवान वाटर वर्ल्ड
यरेवन बॉटनिकल गार्डन
यरेवन बॉटनिकल गार्डन
यरेवन ड्रामा थिएटर
यरेवन ड्रामा थिएटर
यरेवन हैबसाक विश्वविद्यालय
यरेवन हैबसाक विश्वविद्यालय
यरेवन में चीनी जनवादी गणराज्य का दूतावास
यरेवन में चीनी जनवादी गणराज्य का दूतावास
यरेवन में शाहुम्यान पार्क
यरेवन में शाहुम्यान पार्क
यरेवन राज्य अजरबैजान नाटकीय थिएटर
यरेवन राज्य अजरबैजान नाटकीय थिएटर
यरेवन राज्य चिकित्सा विश्वविद्यालय
यरेवन राज्य चिकित्सा विश्वविद्यालय
यरेवन राज्य नाट्य और सिनेमैटोग्राफी संस्थान
यरेवन राज्य नाट्य और सिनेमैटोग्राफी संस्थान
यरेवन राज्य विश्वविद्यालय
यरेवन राज्य विश्वविद्यालय
यरेवन वेलोड्रोम
यरेवन वेलोड्रोम
यर्वंद कोचर संग्रहालय
यर्वंद कोचर संग्रहालय
यूरासिया अंतर्राष्ट्रीय विश्वविद्यालय
यूरासिया अंतर्राष्ट्रीय विश्वविद्यालय
यूथ पैलेस
यूथ पैलेस